İletişim, insan ilişkilerinin temelini oluşturur ve sağlıklı iletişim kurmak, sosyal ilişkilerimizdeki en büyük sorunlardan biri olabilir. Özellikle günümüz bilgi ve iletişim çağında, ilişkilerde yaşanan en önemli sorunlardan biri, iletişimde yapılan hatalar ve bu hataların yol açtığı “iletişim kazalarıdır”. Bu makalede, etkili iletişimde “ben dili” kullanmanın önemi üzerinde duracağız.
İletişim Kazalarına Neden Olan Faktörler
Her birimiz, farklı kişilik özellikleri ve ego savunma mekanizmaları ile doğarız. Bu mekanizmalar, kimliğimizi veya kişiliğimizi tehdit altında hissettiğimizde otomatik olarak devreye girer. Örneğin, birisi bize “sen dikkatsizsin” veya “beceriksizsin” dediğinde, kendimizi kötü hisseder ve genellikle savunmaya geçeriz. Bu tür bir yaklaşım, sorunun çözümünden ziyade tartışmalara yol açabilir ve sonuç olarak sorun çözülemez.
Ben Dili ile İletişimin Gücü
“Ben dili” kullanarak, iletişimdeki bu engelleri aşabiliriz. “Sen dikkatsizsin, hep böyle yapıyorsun” yerine, “Dikkat etmediğinde geriliyorum” veya “Beni dinlemediğini düşünüyorum” gibi ifadeler kullanmak, rahatsızlığımızı daha yapıcı bir şekilde iletmek anlamına gelir. Bu, hem sorunun kaynağını daha açık bir şekilde ortaya koyar hem de çözüm odaklı bir iletişim kurmamıza yardımcı olur.
Etkili İletişim İçin Örnekler
İletişimde “ben dili” kullanmanın etkisini gösteren bazı örnekler:
- “Sen bu işte çok yanlış yapıyorsun.” yerine, “Ben bu hareketin insanları rahatsız ettiğini düşünüyorum.”
- “Sen çok tembelsin ve sınıfını geçmeyeceksin.” yerine, “Ben senin biraz daha çalışarak sınıfını geçebileceğine inanıyorum.”
- “Bütün bu olaylarda bir numaralı suçlu sensin.” yerine, “Bu olayların seni bulduğuna inanamıyorum.”
Sonuç
Özetle, “sen dili” kişiyi veya kişiliği hedef alırken, “ben dili” davranışı veya sorunu hedef alır. Sorunlarımızı kalıcı ve uygun bir şekilde çözmek istiyorsak, rahatsız olduğumuz durumları açıkça ifade etmeliyiz. Bu yaklaşım, hem bireysel hem de profesyonel ilişkilerimizde daha sağlıklı ve üretken iletişim kurmamıza olanak tanır.